روز خبرنگار یعنی روز عشق، عشقی که به هر نسبت که بزاید، می زداید و پاک می کند/ حمایت از حقوق و استقلال خبرنگار بهترین تجلیل است

هفدهمین روز از مرداد ماه، روزی است که به واسطه شهادت شهید خبرنگار محمود صارمی، هر ساله به عنوان روز خبرنگار در کشورمان از آن یاد شده و پیام های گرامیداشت و تبریک آن دست به دست تا پایان همان روز منتشر شده و می چرخد. 

 یقینا این پاسداشت و گرامیداشت کمترین حق معنوی یک خبرنگار است که می توان برای انگیزه دادن به این قشر مطالبه گر و آشنایی هرچه بیشتر با این شغل از آن یاد کرد و آن را پاس داشت.

 اما به بهانه این روز می خواهیم به بخشی از مشقت ها و دردسر هایی که همواره این شغل برای خبرنگارن به همراه دارد اشاره کنیم؛ کسانی که عموما از قشر جوان جامعه هستند و این گله کوچکی است در مقابل کارهای بزرگی که انجام می دهند. 

 در عصر امروز شغل خبرنگاری جزو سخت ترین مشاغل شناخته شده است که در طبقه بندی ها از آن به عنوان یکی از ۱۰ شغل اول از لحاظ سختی یاد می شود که چرایی این مساله را باید در نظر کارشناسان جست وجو کنیم.

 شغل خبرنگاری از مشاغلی است که علاقه مندان به آن در شرایط مختلف زندگی مجبور به کار هستند و این کار روز و شب و گرما و سرما و کوه و دشت و دریا نمی شناسد و بارها پیش می آید که خبرنگار وقت استراحت و وقت خانواده خود را به کار اختصاص داده و برای بازتاب وقایع قلم می زند و یا مجبور به سفرهای پر خطر می شود که حضور در درگیری ها، جنگ ها و حوادث یکی از بارزترین نمونه های آن است، که برای اطلاع از این مساله کافی است نگاهی به آمار خبرنگاران کشته و مجروح شده در جنگ ها و حوادث اخیر داشته باشیم.

در کنار این خطرات خبرنگاران در معرض فشارهای شدید روحی و روانی هستند که از عوارض آن می توان به افسردگی، اختلالات شدید جسمی، اختلال در بینایی، استرس و اضطراب، فراموشی، گردن درد و دست درد، مشکلات گوارشی، اختلالات در خواب، خواب آلودگی و بی خوابی، کسالت، سکته های قلبی و مغزی، معده درد و در جنبه های دیگر تهدیدهای مختلف از سوی کسانی که منافعشان به واسطه روشن گری خبرنگار در خطر واقع شده، اشاره کرد.

اما آیا خبرنگار از این سختی ها بی اطلاع است و آیا منافع موجود در این شغل آنقدر هست که بر این سختی ها بچربد تا خبرنگار بر آن چشم پوشی کند؟! جواب قطعا "خیر"  است.

خبرنگاری شغلی است که تنها دلیل و انگیزه آن از سوی خبرنگار برای پایداری و جنگیدن با این مشکلات، "عشق و علاقه" است، وگرنه هیچ عقل سالمی در شرایط منطقی این همه سختی را بر اندک منافع و مواجب این شغل ترجیح نداده و از ادامه راه صرف نظر می کند و بقول معروف در توصیف این شغل باید گفت که: خبرنگاری شغلی است که بیرونش دیگران کشته و درونش خود خبرنگار را.

 من حیث المجموع اما خبرنگاری که انواع مختلفی دارد ( خبرنویس، عکاس، گوینده خبر، مجری اخبار و... که همه منجر به آگاهی و رساندن خبر به نحوی به مخاطب می شوند)، پل ارتباطی بین "وقایع جامعه و مردم" است که اگر این پل نباشد، حجم وسیعی از وقایع در همان محل وقوع، ساکن مانده و هیچ اطلاعات و آگاهی از زیر و زبر آن به دست عمومِ مردم نخواهد رسید.

 عدم آگاهی از اتفاقات و نبود شمشیر برّان آگاهی و شفافیت بالای سر برخی مسئولان که همواره از مسکوت ماندن اخبار تخلفات استقبال می کنند، جامعه را با فساد آمیخته و در نقطه مقابل نیز عملکردهای سازنده که اطلاع از جوانب مفید آن برای مردم و خودِ آن عملکرد ها ضروری است، بدون حضور خبرنگار محقق نشده و این گونه باید به عمق و اهمیت شغل خبرنگاری نگاه کرد. شغلی که اگر نباشد سرنوشت تمدن ها و مملکت ها در خاموشی مانده و به نحوی حتی تاریخ کشورها در غفلت محض می ماند.

 شاید خیلی از ماها ندانیم که وقتی یک خبر را می خوانیم، چه زحماتی در پس آن کشیده شده و اینکه خبرنگار جدای از حضور در آن محل که ممکن است پتانسیل خطرات جدی داشته باشد، چه فشارهایی برای انتقال هرچه بهتر و صحیح تر آن واقعه بطوری که بی نقص و در عین حال مثمر ثمر باشد، متحمل شده است.

خبرنگار در سراسر جهان و در ادوار مختلف با اهمیت و تاثیرگذاری که در جامعه دارد تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بسیاری را رقم می زند و همواره مردم از خبرنگار به عنوان فریادرس خود در جامعه برای رساندن صدایشان به مسئولان و به جامعه جهانی یاد کرده و استفاده می کنند؛ خبرنگار نیز همواره نسبت به این ویژگی و رسالت خود احساس مسئولیت کرده و همین مساله است که باعث می شود تمام سختی های این شغل پر دردسر و کم درآمد را به جان خریده و با عشق آن را دنبال کند.

 این عشق شایسته تجلیل است و بهترین تجلیل و پاسداشتی که برای این قشر عاشق می توان در نظر گرفت این است که مسئولان و ذی قدرتان بجای پیام تبریک و تهنیت که بسیار قابل احترام است، روحیه انتقاد پذیری را در خود بالا برده و بجای مقابله با خبرنگاران (بخوانید صدای مردم)، به صدا و خواسته های به حق آن ها گوش سپرده و پاسخ این عشق مردمی را با احترام به خواسته مردم و خبرنگاران بدهند.

 این ها جدای از معضلات جدی خبرنگاران در معیشت و درآمد کاری شان است. یادمان باشد جامعه ای که در آن رسانه بتواند استقلال خود را حفظ کند، آن جامعه تا مدارج بالای تعالی اجتماعی رشد یافته و نرخ فساد در آن جامعه کاهش بسیار چشمگیری خواهد داشت و اگر جامعه کنونی ما درگیر مسائل این چنینی است باید ریشه را در بستر خط مشی مدیریت و سیاست گزاری رسانه های کشور جست و جو کرد.

حقیقتا در پایان بازهم تنها توجیه و تک کلمه معرف شغل خبرنگاری را "عشق" می دانم.
عشقی که به هرنسبت که بزاید، می زداید و پاک می کند.

آرش منجزی
_*پایگاه خبری خط شهر*_